راه‌های درمانی در این روش متفاوت از راه‌های روان پزشکی و روان کاوی و قواعدی که در آکادمی‌های پزشکی روان درمانی آموزش داده می‌شود است و به‌جای توجه به بیماری‌های روانی تمرکز دارد بر چیزی که گلسر آن را در سه واژه انگلیسی با سرنمون R خلاصه کرده: “Reality” واقع گرایی، “Responsibility” مسئولیت پذیری و “Right and wrong” تفکیک درست و غلط. مکتب واقعیت درمانی عنوان می‌کند که فرد، نه از یک بیماری بدنی روانی، که از شرایط انسانی، اجتماعی و جهانی رنج می‌برد.
همچنین اصول این شیوه درمانی خود را درگیر مسائل مرتبط با ناخودآگاه نمی‌کند. واقعیت درمانی با اتکای به مشاوره و حل مسئله و با تمرکز بر زمان حالِ مراجعه‌کننده است و با پرداخت و آموزش حق انتخاب آینده ای بهتر برای مراجع سروکار دارد.