چرا می گویند قبل از ازدواج مشاوره کنید؟
اعتقاد تمام خانواده ها بر این است که نباید ازدواج با عجله انجام شود زیرا در انتخاب همسر برای ازدواج ، باید مطالعه و معیارهای واقعی در نظر گرفته شود. به همین دلیل مراجعه به مشاور قبل از ازدواج که اطلاعات و تخصص کافی در امور خانواده دارد، اهمیت بسیاری دارد. اگر ازدواج شما نزدیک است و در مرحله انتخاب هستید، بهتر است به دفاتر مشاوره ازئواج نیز مراجعه کنید. کارشناسان به همه افرادی که در آستانه ازدواج هستند، مشاوره با افراد متخصص پیش از ازدواج را توصیه می کنند. به طور یقین زندگی مشترک، آغاز فصل جدیدی از زندگی و مانند تولدی دوباره است البته به این شرط که توانایی ها و مهارت های خاص و سازنده، در تفکر، بینش و عملکرد انسان قابل ملاحظه باشد.
اهمیت مشاوره پیش از شروع زندگی مشترک
مشاوره پیش از ازدواج برای کمک به زوج ها به منظور بهبود رابطه در قبل از ازدواج انجام می شود. در جلسات مشاوره سوالات روانشناسی مهمی از زوجها پرسیده می شود. پاسخ زوجین به پرسشهای مشاور و نحوه درک و نگرش آنها نسبت به مسائل، موجب می شود که آنها بتوانند نه تنها در آینده از بروز مشکلات پیشگیری نمایند بلکه به هنگام بروز مشکل، با یک راه حل مناسب آن را برطرف نمایند. در جلسات مشاوره، درمانگر سوالاتی برسی می کند
- روش بروز و کنترل احساسات
- امور مالی و مدیریت منابع
- چگونگی تصمیم گیری ها و حل اختلاف
- میزان صمیمیت، محبت و رابطه جنسی
- نحوه تقسیم نقش ها و وظایف در آینده
- انتظارت، باورها و ارزش های زوجین
- روش برخورد با خشم و عصببایت
- مهارت های ارتباطی
- نقش کودکان
گفتگوهایی پیش از ازدواج، فرصتی مناسب برای افراد است تا توانایی های لازم برای ارتباط موثربا یکدیگر را تقویت نمایند. علاوه بر این توقعات واقع بینانه ای از یکدیگر خواهند داشت. در این جلسات زوج ها با روشهای بسیار مناسبی برای توسعه مهارت های حل تعارض و مشکلات آشنا می شوند. البته باید توجه داشت که ارزش ها و نظران زوجین حتمما نباید باب میل هر دو نفر باشد. گاه برخی افراد این تصور را از ازدواج خود دارند که بتوانند همه نیازهای عاطفی، جنسی و مالی و … همسر آینده خود را تامین کنند. اما در حقیقت امکان دارد در برخی موارد شرایط مطابق میل ما پیش نرود.
یکی از موضوعاتی که استرسپیش از ازدواج را کم می کند، درک تفاوت خواسته ها و تطابق آن با توانایی افراد است. بنابراین هرچه بیشتر و کامل تر ریال قبل از ازدواج صحبت انجام شد، می توان به کمرنگ تر شدن مشکلات در آینده امیدوار بود و موضوع طلاق نیز کمتر خواهد شد. به همین دلیل مشاوره پیش از ازدواج اهمیت بسیاری دارد.
چگونگی مشاوره قبل از ازدواج
در مشاوره قبل از ازدواج، مشاور برای زوجها به صورت انفرادی و دو نفره، جلساتی را مشاوره می دهد. گاهی اوقات برخی مشاوران با برگزاری آزمون کتبی معتبر، احتمال موفقیت آمیز بودن ازدواج را بررسی می نمایند که البته نتیجه آزمون به طور قطعی نمی باشد. این آزمونها برای شناخت و بررسی زیرساختهای شخصیتی و رفتاری افراد به کار برده می شود به طور مثال، اگر در یکی از این آزمونها، یکی از زوجین، درون گرا شناخته شود که مایل به کناره گیری، تنهایی، سکوت و خلوت دارد اما از سوی دیگر همسر آینده اش فردی برون گرا است که مهمانی و جمع های شلوغ را ترجیح می دهد. به طور یقین این دو نفر در زندگی مشترک با مشکلاتی مواجه خواهند شد زیرا خصوصیات زیرساخت شخصیت آنها با یکدیگر تفاوت دارد، بدین معنی که یک نفر همیشه باید خواسته های خود را نادیده بگیرد و به خاطر همسرش گذشت کند.
متخصص در مشاوره پیش از ازدواج می تواند زیرساخت شخصیت های زوجین و تفاوت آنها با یکدیگر را تشخیص دهد و همچنین نظر آنها را به شناخت و درک این تفاوت ها جلب کند. موارد دیگری که مشاور در نظر می گیرد راز و رمزهای طرفین، توقعات، آرزوه، تمایلات و خط قرمزها است. به طور کلی می توان گفت مراجعه به مشاور تنها برای انتخاب فرد مناسب برای زندگی می باشد. در جلسات مشاوره، درمانگر هرگز به زوج ها امر و نهی نمی کند، تنها وظیفه او آگاه کردن افراد و ارائه راه حل برای رفع مشکلات است. او نتیجه ازدواج را اعلام می کند و این بر عهده افراد است که چنین ازدواجی را انتخاب کنند یا خیر. مشاور با بررسی دیدگاه و اهداف زوجین، هر دو طرف را نسبت به این موارد آشنا می کند.
مشاوره فردی بهتر است یا به صورت دو نفره ؟
به طور کلی حضور دو نفر در جلسات مشاوره، تاثیر بیشتری از مراجعه تک نفره دارد. اما گاه ممکن است تنها یک نفر از زوجین حاضر به مشاوره شدن داشته باشد. این مسئله از تاثیر و ارزش مشاوره کم نمی کند. البته این نکته مهم قابل ذکر است که دلایل شخصی که حاضر به رفتن نزد مشاور ندارد بسیار مهم است و می تواند ناشی از مشکل فکری یا شخصیتی او باشد. مورد مهم دیگر انتخاب یک مشاور مشترک برای هر دو نفر است. انتخاب مشاور مختلف برای هر فرد موجب ناهمخوانی و ایجاد تناقض در تصمیم به ازدواج می شود.
زمان مناسب برای مراجعه به مشاور قبل از ازدواج
پس از آشنایی دو نفر با یکدیگر و هم در زمان پس از خواستگاری بهترین فرصت برای مراجعه به مشاوره می باشد. ممکن است زوج ها پیش از خواستگاری رسمی به دلیل آشنایی قبل از آن احساس کنند به یکدیگر علاقه مند شده اند و تمایل به مراجعه مشاور برای سنجیدن میزان تناسب با یکدیگر را دارند. همچنین پس از مراسم خواستگاریرسمی و تصمیم قطعی برای ازدواج نیز می توان قبل از آغاز زندگی مشترک به مشاوره مراجعه نمود. در هیچ کدام از زمانهای ذکر شده، تفاوتی در فرآیند و روال مشاوره وجود ندارد.
در مشاوره قبل از ازدواج چه مسائلی را باید مطرح کرد؟
در ابتدا باید تعیین کنید که چه موارد و اسراری را می توانید با مشاور در میان بگذارید. آیا لزومی دارد که تمام جزئیات زندگی خود و خانواده تان را به مشاوره بگوئید یا تنها باید موضوعاتی را بیان کنید که باید بررسی شوند؟ اگر در زندگی شما مسئله ای حساسیت زیادی داشته باشد آیا باید آن را با جزئیات تعریف کنید یا می توانید به صورت کلی آن را مطرح نمائید؟ اگر همسرتان در آن جلسه حضور دارد آیا مطرح کردن موضوع آو را دچار شرمندگی یا خشم می کند یا او را دچار عذاب وجدان و احساس گناه می نماید؟ بهترین روش این است که برخی از مسائل ناگفته بمانند مگر اینکه دلیل اصلی شما برای مراجعه به مشاور همان موضوع باشد.
در مورد نقاط ضعف و قوت همسرتان، منصفانه نظر دهید. به جای اینکه در تمم وقت جلسه از همسرتان ایراد گرفته و از رفتار او انتقاد نمائید، کمی درباره اخلاق و رفتار خود سخن بگوئید. مثلا بگوئید:«احساس غم کردم وقتی که…” یا «احساس خشم کردم وقتی که…». تمرکز شما باید روی مشکلات اصلی باشد. ممکن است شما در زندگی مشترک خود با چند موضوع و مشکل مواجه باشید، بزرگترین و بدترین مشکل خود را در نظر گرفته و با کمک مشاور نخستین مرحله را برای آن طراحی کنید. جزئیات را یادداشت کنید. تاریخ، ساعت و محل های وقایع مهمی را که در ذهن خود به یاد دارید به مشاورتان اعلام کنید تا درمانگر ابعاد مختلف ی از موقعیت موجود را در اختیار داشته باشد. با توجه به موارد ذکر شده اولویت مسائل را پیش از مراجعه به مشاور تعیین کنید.
صلاحیت و مهارت های لازم برای مشاور
یک مشاور و متخصص خوب برای قبل از ازدواج باید علاوه بر تحصیلات مرتبط با حوزه روان شناسی و خانواده دارای خصوصیات رفتاری مناسب نیز باشد. خصوصیاتی مانند صبوری، عدم تعجیل در تصمیم گیری، گوش دادن موثر و فعال، حافظه خوب برای تصمیم گیری درست و بهتر بسیار اهمیت دارد. یک مشاور خوب بهتر است خود متاهل باشد و با چالش های انتخاب شریک زندگی مواجه شده باشد تا نسبت به ازدواج و همسرداری، درک بهتری داشته باشد. همچنین گذراندن دوره های مرتبط با خانواده و مشاوره پیش از ازدواج تاثیر بسیاری در روند کاری مشاور دارد.
بررسی آمادگی زوجین جهت ازدواج
یکی از مهمترین عوامل ایجاد رضایت از زندگی مشترک، سن ازدواج است که تاثیر زیادی بر زندگی دارد. اگر چه این عامل به تنهای تعیین کننده نیست اما باید مورد توجه و بررسی قرار گیرد. بر این اساس مشاور میزان آمادگی سنی، روانی و اجتماعی طرفین را مورد بررسی قرار می دهد. به گونه ای که عدم پختگی جسمانی، عاطفی، روانی و اجتماعی طرفین در زندگی مشکلات و مسائل زیادی را به وجود می آورد. بنابراین رسیدن به سن ازدواج مناسب در اجتماع، به تنهایی ملک آمادگی برای ازدواج نمی باشد زیرا افراد در سنین مختلف به آمادگی لازم جهت ازدواج می رسند. مثلا یک شخص 26 ساله ممکن است از پختگی و رشد و تکامل روانی، اجتماعی و عاطفی کافی برخوردار باشد اما شخصی دیگر در سن 35 سالگی این آمادگی های لازم را نداشته باشد.
نکات مهمی که باید در زمان ازدواج در نظر گرفت :
1. برای انتخاب همسر عجله و شتاب نداشته باشید. این کار باید با تحقیق و بررسی دقیق انجام شود.
2. اگر والدین و خانواده های فرد مورد نظر سخت گیری یا مخالفت می کنند برای متقاعد کردن آنها از مشاور خانواده کمک بگیرید.
3.در انتخاب همسر و شریک زندگی بعد از بررسی معیارهای فرد مورد نظر، شرایط خود را با او مقایسه نمائید و در صورت هماهنگ بودن، تصمیم نهایی را اتخاذ کنید. بنابراین هم دختر و هم پسر هنگام ازدواج باید به سراغ فردی بروند که از نظر فرهنگی، اخلاقی، اقتصادی یا اجتماعی و … حداقل اختلاف را داشته باشند تا زندگی آنها با دوام باشد. مشاوران در جلسات خود اختلافاتی را که ممکن است بین خانواده های زوجین ایجاد شود را به آنها یادآوری می کنند. در حقیقت با ترسیم این اختلافات، به آنها کمک می کنند تا با چشم باز برای زندگی آینده خود تصمیم بگیرند.
هر مشاوری دارای صلاحیت برای مشاوره نیست
مشاوره ازدواج یک موضوع مهم و پیچیده ای است که هر روانشناسی صلاحیت مشاوره دادن راجع به آن را ندارد. مخصوصا افرادی که خود در زندگی مشترک مشکل دارند نمی توانند راهکارهای مناسب برای دیگران ارائه دهند. قبل از مراجعه به روانشناس حتما باید در مورد او تحقیق کنید.
مراجعه به مشاوره کاری شیک و فانتزی نمی باشد
برخی از افراد آموزش مهارت و مشاوره ازدواج را به زمانی موکول می کنند که دیگر کار از کار گذشته و در تصمیم آنها هیچ تاثیری ندارد. بسیاری از دختر و پسرها، تهیه کتابهایی که مهارت های ارتباطی و مسائل مرتبط با ازدواج را آموزش می دهند را غیر ضروری می دانند. به نظر آنها تا زمان جاری شدن خطبه عقد، نیازی به یادگیری این مهارت ها ندارند.
تعداد جلسات ضرروی برای مراجعه به مشاور قبل از ازدواج
معمولا روال جلسات مشاوره میان 5 تا 10 جلسه متغیر است. تعداد جلسات به نوع ویژگی های شخصیتی طرفین و مسائل و مشکلات آنها بستگی دارد.
نکات مهم :
قبل از هر چیز برای مراجعه به روانشناس یا مشاور به مراکز معتبر رجوع کنید و از مهارت و تجربه فرد مشاور اطمینان کسب کنید. متخصص روانشناسی بهترین گزینه برای مشاوره ازدواج هستند زیرا علاوه بر آشنایی و تسلط روی مسائل و مشکلات زندگی مشترک، توانایی تشخیص ویژگی های شخصیتی را هم دارند. برخی از مراکز ادعا می کنند که با انجام برخی از آزمونهای روانشناسی می توانید مناسب بودن فرد مورد نظر را تعیین کنید البته باید گفت با اینکه این تست ها خوب می باشند اما به تنهایی نمی توانند به شما کمک کنند و بیشتر جنبه تجاری دارند. اما انجام این تست در کنار مشاور به خصوص در جلسات مشاوره فردی، بسیار موثر می باشد. جلسات مشاوره خصوصی تاثیر زیادی دارد چرا که مشاور زمان بیشتری را صرف شما می کند اما در جلسات گروهی زمان کافی برای پاسخ دادن به تمام سوالات شما وجود ندارد.
مشاوره به صورت گروهی نیز مزایای خاص خود را دارد اما بازدهی مشاوره خصوصی بیشتر است. در مشاوره گروهی باید به تعداد افراد شرکت کننده در آن جلسه توجه داشت زیرا در کلاس هایی که جمعیت زیادی در آن شرکت می کنند کمک چندانی به رفع مشکلات نمی کند. گاهی اوقات زوجین به دلیل هزینه های بالای مشاوره، انجام آن را غیرضروری می دانند. البته در مراکز دولتی مانند خانه های سلامت یا سراهای محله، مشاوران در ازای دریافت هزینه های کمتر خدمات ارزنده ای را به شکل خصوصی ابه شما رائه کنند.