رازداری و اصول آن در مراکز درمانی
“هر آنچه در حیطه حرفهای من یا برون از آن در کار روزمره با مردم، اطلاعاتی بدست میآورم، اگر نباید آشکار شود، آن را پوشیده خواهم داشت و هرگز نخواهم گشود”.
بقراط
طبق اصل ۱۰؛۵۶ قانون مدنی کالیفرنیا، رازداری اصل مهمی در فرآیند پژوهش های روان شناختی و درمان مشکلات روانی می باشد.
طبق این اصل، روان شناس از نظر اخلاقی موظف است اصول رازداری را در مراکز درمانی و پژوهشی حفظ نموده و تدابیری اتخاذ نماید تا مراجع کننده با خیالی آسوده مسائل خصوصی خود را افشا نماید و اطمینان داشته باشد تحت هیچ شرایطی و بدون اجازه ی مراجعه کننده، مطالب عنوان شده در طی جلسه درمان به بیرون راه نخواهد یافت. از جمله ی این اصول و قواعد می توان به موارد زیر اشاره نمود:
۱- روان شناس اجازه افشای اطلاعات شخصی مراجعه کننده را ندارند، مگر با موافقت ایشان صورت پذیرد. بر طبق این اصل، اگر مراجعه کننده مطالبی را با روانشناس در میان بگذارد، کاملا بهصورت یک راز در جلسه درمان باقی خواهد ماند.
۲- روان شناس برگهی سوالات پرسیده شده از مراجعه کننده و نتیجه ی بدست آمده از این سوالات را در مکانی دور از دسترس کارکنان مرکز درمانی قرار می دهد.
۳- روان شناس موظف است در صورت یادداشت مطالب یا ضبط صدای مراجع کننده، حداکثر تلاش خود را برای محافظت از این اطلاعات انجام دهد.
۴- روان شناس موظف است نتیجه ی آزمون ها و تست های مختلف(از جمله تست هوش، تست های شخصیت، آزمون های تشخیصی و …) را فقط در اختیار مراجع کننده قرار دهد و بدون اجازه ی وی، فرد دیگری از نتایج مذکور مطلع نگردد.
۵- روان شناس موظف است اتاق درمان را بگونه ای انتخاب نماید که امکان شنود مکالمات بین مراجع کننده و روان شناس به بیرون از جلسه وجود نداشته باشد(به عبارت دیگر حدالامکان در و دیوار اتاق مجهز حفاظ صوتی بوده و در اتاق بسته باشد).
۶- روان شناس هنگام مشورت با همکار متخصص نباید مشخصات هویتی مراجع کننده(از جمله نام و نام خانوادگی) را ذکر نماید.
۷- روان شناس موظف است در صورت فوت مراجع کننده، اظلاعات را فقط در اختیار وصی مراجع کننده قرار دهد.
۸- علی رغم میل باطنی متخصص به اینکه اخلاقا و قانونا رازداری را رعایت کند، در مواردی ممکن است رازداری به طور نسبی یا کامل شکسته شود. مثلا وقتی مراجعه کنندهای اظهار میکند قصد صدمه زدن به خود یا دیگران را دارد، روان شناس قانونا مسئول است که به شخص مورد تهدید بیمار اطلاع دهد. همچنین در مواردی همچون سوء استفاده از کودکان، احتمال خودکشی یا قتل و دیگر موقعیت های مرگبار شکستن رازداری اخلاقی است.
۹- روان شناس موظف است دامنه و محدودیت های رازداری را با مراجع کننده در میان بگذارد تا مراجع کننده در مورد آنچه می تواند یا نمی تواند پوشیده باقی بماند اطلاع کافی داشته باشد. به عنوان مثال، در صورت وجود احتمال تهدید جانی برای مراجعه کننده و یا فرد دیگر، روان شناس باید احتمال افشای مطالب را با مراجعه کننده در میان بگذارد.
۱۰- روان شناس باید بداند همانگونه که افشای اسرار مراجعه کنندگان و بیان آن(بجز موارد استثنائی) ممنوع و غیرمشروع است، شنیدن و تلاش برای دست یابی و کنکاوی بی مورد در زمینه مطالب شخصی مراجعه کننده که مرتبط با جلسات درمانی نمی باشد،جایز نیست.
۱۱- روان شناس نباید در بیرون از جلسه درمان(مثلا سالن مرکز درمانی مذکور) با همکاران و دانشجویان در مورد مراجعه کننده به بحث و بررسی بپردازد.
مجموعا میتوان گفت، رازداری یکی از مهمترین وظایف اخلاقی روان شناس می باشد و تحت هیچ شرایطی(مگر در موارد استثناء و البته با آگاهی مراجعه کننده) نباید اطلاعات شخصی مراجعه کننده به بیرون از جلسه درمان راه پیدا کند